Operationele kosten schadeverzekeraars afgelopen jaren structureel gestegen

Schadeverzekeraars moeten zwaar in hun kosten blijven snijden om concurrerend te blijven. Dalende premies en de opkomst van InsurTech bedrijven die met veel lagere kostenpercentages rekenen zetten bestaande spelers onder druk. Tot en met 2026 moet de sector bijna € 1 miljard besparen. Dit lukt alleen door continue kostenbeheersing. Hiervoor lijkt radicale businessmodel vernieuwing noodzakelijk omdat verzekeraars er de afgelopen jaren onvoldoende in slaagden hun operationele kosten te laten dalen.

Vrijwel alle grote Nederlandse verzekeraars hebben de afgelopen jaren forse reorganisaties doorgevoerd. Toch zijn de kosten van schadeverzekeraars onvoldoende gedaald. Uit gegevens van De Nederlandsche Bank blijkt dat de schadesector, exclusief Zorg en Inkomen, er niet in slaagt haar kostenpercentages te verlagen. De bedrijfskosten van schadeverzekeraars zijn gedaald van € 3,6 miljard in 2010 naar € 3,2 miljard[1] in 2015. Procentueel gezien zijn de kosten in deze periode echter gestegen van 33% naar 34% van het premievolume. Vooralsnog daalt het premievolume iets harder dan de kostenpercentages.

De onmogelijkheid om kosten voldoende te laten dalen is een serieuze bedreiging voor de toekomst van de schadesector. In het rapport “De schademarkt in 2026” voorspellen Baken Adviesgroep en Trend-Rx een verdere daling van het premievolume op de schademarkt van 13% tot en met 2026. Dit betekent automatisch een noodzakelijke verdere kostendaling van minimaal 13% om huidige kostenpercentage niet verder te laten stijgen.

Kostendruk door lager premievolume en lager kostenpercentage

Kosten vormen een dubbel zwaard van Damocles voor de schadesector:

• Daling van premievolume: door de voorspelde daling van de premievolumes is een absolute kostenbesparing nodig om de huidige kostenpercentages minimaal gelijk te houden.
• Daling van kostenpercentage: verzekeraars krijgen daarnaast te maken met nieuwe spelers die lagere kostenpercentages in rekening brengen. Het Amerikaanse Lemonade berekent bijvoorbeeld slechts 20% kosten aan haar polishouders. Achmea dochter Inshared beweert zelfs tegen een nog lager kostenpercentage te opereren.

Kortom, verzekeraars worden geconfronteerd met lagere kostenpercentages over lagere volumes. Om concurrerend te blijven zijn daarom forse besparingen nodig. Zo fors dat kostenbeheersing hiermee een strategische vaardigheid voor verzekeraars is geworden. Dit wordt des te belangrijker als we verder kijken naar de wijze waarop verzekeraars kosten hebben bespaard.

Kostenbesparing is tot nu toe volledig gerealiseerd door besparing op commerciële kosten. Dit betreft veelal out of pocket kosten die relatief eenvoudig te reduceren zijn. Operationele kosten zoals personeel en afschrijving zijn door hun vaste karakter vaak veel moeilijker in toom te houden. Dat blijkt ook bij verzekeraars het geval te zijn. Deze operationele kosten zijn gestegen van € 1,3 miljard in 2010 naar € 1,4 miljard in 2015. Ondanks alle reorganisaties zijn schadeverzekeraars er dus niet in geslaagd hun operationele kosten te verlagen. De verklaring hiervoor is speculatief. De hoge investeringen in IT en de kosten van reorganisaties spelen ongetwijfeld een rol.

De continue stijging van operationele kosten is opvallend te noemen. Beheersing van deze kosten zal noodzakelijk zijn gezien de zware kostenuitdaging waar de sector het komende decennium voor staat. Baken en Trend-Rx berekenden dat de sector de komende 10 jaar bijna € 1 miljard moet besparen. Dit is een besparing van 31% ten opzichte van een kostenreductie van 12% in de periode van 2010 tot en met 2015. Vooral het particuliere segment wordt hard geraakt. In dit segment is een besparing van € 630 miljoen noodzakelijk. Het zakelijke segment wordt iets minder hard geraakt met een noodzakelijke kostenreductie van € 365 miljoen. De daling in het particuliere segment is zwaarder door heftiger concurrentie in dit segment. Dit levert meer prijsdruk, en dus druk op kosten, op.

Radicale businessmodel innovatie noodzakelijk

Schadeverzekeraars moeten radicaal blijven besparen. Dit kunnen zij niet realiseren door uitsluitend in hun out of pocket kosten en FTE’s te snijden. Ook micro-innovatie in commerciële proposities levert onvoldoende nieuwe productie en kostenreductie op. Gezien de moeilijkheden die schadeverzekeraars hebben om hun kosten te beheersen is kostenbeheersing een onderscheidende kwaliteit in de sector geworden. Kostenbeheersing dwingt verzekeraars tot procesoptimalisatie, betere keuzes in productaanbod en het opzetten van netwerkorganisaties hun kosten naar houdbaar niveaus te brengen. Radicale businessmodel is een randvoorwaarde om de huidige sticky kosten goed aan te pakken. Als verzekeraars dit niet doen zetten zij de deur wagenwijd open voor concurrenten die dit wel kunnen.

[1] Inclusief provisie en winstdeling van herverzekeraars